Ziel

Mijn vader-de-drogist verkocht engelenhaar, grotpapier en mos. Alledrie nep. Maar zijn geloof in mysteries en hoop op vrede waren echt. Dat gold voor veel Bosschenaren. In december ademde de stad licht, contemplatie en saamhorigheid. Nog altijd? Op zoek naar Kerstmis in 2017.

Eerste bestemming: de Mariastraat in Maliskamp. Veertien huizen, uitgestorven boel. Stemmige sfeer? Mwah. Carcenter Hifi Systems, op de hoek van de Mariastraat, doet meer belangstelling voor digitaal dan voor onbevlekt ontvangen vermoeden. Wel een tip voor herbergzoekers: het fraaie pand op nummer 1 staat leeg. Terugfietsen naar de stad via de Lagelandstraat, waar koophal Mico is veranderd in Spruco Partijhandel. Andere naam, zelfde meuk. Topstuk: de grote, verlichte pinguïn-met-snoer, die elke smeltende ijskap doet vergeten.

De volgende onderzoeksplek is de Sint Josephstraat. Maar geen man, ezel of timmerkist te bekennen. Arresledes evenmin. Wel patserbakken die met plankgas voorbij bonken. Hell by the dashboardlight. De voormalige Sint Josephkerk alias Redemptoristenkerk zit dicht. Ze is al eind jaren tachtig aan de eredienst ontttrokken. Nu is het een feestpaleis, waar Cocker Rock, Kenny B en Matt Bianco concerteren. Af en toe bieden de zijbeuken beschutting aan champagnebar of dampend reerugbuffet.

Op naar de Ossenstraat in het Veemarktkwartier. De stallen zijn er verdwenen. Toch geurt het hier naar het hogere. Wierook, mirre? Nee, wietdampen uit coffeeshop Expres'co. Aanzienlijk stemmiger is het in Bokhoven. Op het Driekoningenplein staat een blauwverlichte kerstboom vol kransjes en handgeschreven wenskaarten van dorpsgenoten.

De eindbestemming: Schapenmarkt. Geen uitgetelde herders, maar kopers in kuddes. Volle bak is het bij de slagers Theo, Hanneke en Xander Slenders, die met een verbodssticker hond en kat weren. Gastvrijer is hun ontvangst van rund, varken en gevogelte. De verwelkoming van wild is hier evenmin tam.

Schuin tegenover ligt Schapenmarkt 1. Eeuwenlang heette dat hoekpand ’t Groot Paradijs. Maar de naam De Kleine Hel is inmiddels passender: waar ooit de stijlvolle huishoudzaak Meijring zat – een paleis vol porselein en kristal – is na MS Mode en ander winkelketenverdriet een outlet store gevestigd. Graairekken met vergeten kleding. De winkel heet What’s left? Ofwel: Wat is er nog over? Een pijnlijke vraag, vooral in geestelijke zin. Want anno 2017 zijn alle grote verhalen en wereldbeelden aan gort. Ontmaskerd, afgedankt, weggejouwd. Het enige geloof is in de vrijemarkteconomie en haar verdienmodellen.

Veelzeggend is het lot van de Mariënburg. Na anderhalve eeuw zijn de zusters van Jezus, Maria en Jozef (JMJ) verdwenen. Hun bidden mocht niet baten. Nu is het klooster een universitair complex voor studenten die big data onderzoeken. Zo kunnen bedrijven u en mij tot zestien cijfers achter de komma definiëren.

Het klokje van de Mariënburg klepelt nog elke dag, ook met Kerstmis. Maar de mystiek heeft het verloren van nullen, enen en algoritmes. Het is tijd voor een nieuw verhaal. Desnoods zonder engelenhaar of grotpapier. Als het maar een ziel heeft.

_____________________________

Publicatie Brabants Dagblad: 20 december 2017