Monopoly

Ze zijn groen, de huisjes van Monopoly. Alsof de spelfabrikant in 1935 al voorzag dat duurzaamheid onmisbaar zou worden. Het wachten is nog op een editie met zonnepaneeltjes. Wat de bedenkers van Monopoly evenwel niet hebben kunnen voorspellen, zijn de exploderende huizenprijzen. Voor zestig euro koop je in Ons Dorp geen straat meer, maar hoogstens twee vierkante meter dakpannen. De actuele prijzen van Spui, Blaak of Kalverstraat ontnemen je zelfs zonder mondkapje de adem.

Den Bosch ontbreekt in het Monopoly, wat een historische vergissing is. Toch ontsnapt de stad niet aan vastgoedcowboys. Al in de jaren zestig en zeventig kochten ze pandjes, die ze geduldig lieten verkrotten. Oogmerk: hun bezit in betere tijden doorverkopen, verhuren of slopen. Zo oogden grote delen van de Uilenburg, Orthenstraat, Havenkwartier, Beurdsestraat, Korte Putstraat en Schilderstraat jarenlang als het filmdecor van The Ghost City Part Two. Ook in de volkswijken Muntel, Graafsewijk en Boschveld kwamen huizen in handen van gewiekste vastgoedspelers en andere dubbelzesgooiers. Sommigen lieten de boel opknappen, al dan niet met vergunning. Bij bezoek van Bouw- en Woningtoezicht kon het gebeuren dat klussers halsoverkop het beunhazenpad kozen. Veel woningen veranderden na verkamering in studentenhuizen of pensions voor gastarbeiders.

De gemeentelijke bouwlust in die tijd? Op wethouder Ton Lensen van Volkshuisvesting na liet het college zich zelden op daadkracht betrappen. Vooral jongeren klaagden steen en been. Bij het Gemeentelijk Woningbedrijf sloegen ze letterlijk een bijl in de onderhandelingstafel. De laatste vijftien jaar heeft het ambtelijk meubilair wat minder te vrezen, want Den Bosch zet flink in op stadsvernieuwing, herbestemming en nieuwbouw. Motto: onder het deksel van een doos Monopoly kun niet wonen. Toch is er reden voor grote zorg. Want zelfs met een koevoet krijgt je de Bossche woningmarkt niet losgewrikt. Enerzijds zijn er 11.000 woningzoekenden en veel scheefwoners – mensen die gelet op hun inkomen te veel of juist te weinig huur betalen. Anderzijds is er amper aanbod. Extra kopzorg: het aantal lage inkomens in Den Bosch groeit.

Wat hoop biedt, is de voortvarendheid van wethouder Roy Geers. Zijn streven is tienduizend woningen erbij tussen nu en 2030. Enkele kruisjes op de Bossche schatkaart, waarvan sommige nog in potloodlijn: Groote Wielen, Empel, rondom sportpark De Vliert en station Oost, het oude KPN-gebouw in de binnenstad, de oostzijde van de IJzeren Vrouw en: het GZG-terrein. Ooit een lelijke ziekenfondslocatie, nu stijlvol eersteklaswonen mits ze bij operatieve verwijdering van je gal- of nierstenen ook wat diamantjes hebben gevonden.

Wel een aandachtspunt: schaarste leidt tot woeker. Tot degenen die daar gebruik van maken – al is misbruik een te rechtvaardigen woordkeuze – behoren particuliere beleggers. Dat leert een onderzoekje in Boschveld. [wordt vervolgd]

_______

Publicatie Brabants Dagblad: 30 september 2020. Deel 2 van 'Monopoly' verschijnt op 14 oktober. Noot aan de lezer: de reactiemogelijkheid zal na herziening van de kronieksite in 2021 weer in gebruik worden genomen.