Ogentroost [2]

Na vijftig jaar is de confetti spoorloos maar op de film dwarrelt hij nog altijd Aandachtig zet hij een acht-mm-filmpje in de projector vast. Zonwering dicht, lampen uit. Draaien maar! Het apparaat begint te ratelen. Een klassiek geluid, dat je doet beseffen hoeveel geluiden zijn verdwenen of op de rode lijst van Bedreigde Klanken horen. De dichtvallende klep van de ijzeren vuilnisbak, het snorren van een terugspoelend cassettebandje, kampioensgejuich in stadion De Vliert.

Gelukkig leeft veel voort op foto en film. Met dank aan God? Nou, vooral met dank aan zijn twee landgenoten Daguerre en Lumière. Ah, beeld! Op het doek verschijnt een zaaltje van Hotel Terminus in Den Bosch. Het oogt als eind jaren zestig. In zwart-wit zitten leden van carnavalsvereniging De Oetels aan tafels. Ze roken, drinken bier, zoeken de dansvloer op. Dan is het etenstijd. Er worden biefstukjes opgediend, in een tijd dat een vegaburger enkel een inwoner van het dorp Vega in Zweden was. Af en toe is de film schokkerig, alsof ook oude pixels aan Parkinson kunnen lijden.

Joost Hoedemaeckers heeft meer moois. Kasten en rekken vol, want hij werkt op de afdeling Audiovisuele Collecties van het Brabants Historisch Informatie Centrum. Al maanden stromen bij het BHIC op de Citadel in Den Bosch schenkingen van particulieren binnen. Het is de oogst van een oproep om foto's en films over het leven in Brabant te doneren. Zo kan iedereen ervan genieten, op www.brabantinbeelden.nl.

Enkele jonge beeldvondsten: een Oetelconcert uit 1967 met Toon Hermans en een carnavalsoptocht begin jaren zeventig in Oeteldonk – gefilmd vanaf het balkon van café ’t Bonte Palet – met wagens van De Vrolijke Knakkers en De Turken. Soms grinnikt Joost, vooral bij videobanden met fragmenten die de eigenaar vermoedelijk is vergeten. Zo stuitte hij ooit op de homo-erotische film Lieve Jongens [1980], naar het gelijknamige boek van Gerard Reve. Herkomst: de boedel van een pater, want het kloosteralfabet kent niet alleen VHS maar ook LHBTQ.

Niet minder opmerkelijke zijn de vijftig filmblikken die een oud-medewerker van Eurocinema onlangs schonk. Geen Bossche beelden, toch vermakelijk. Tot de jarenzeventigfilms die de man in zijn eigen thuisbioscoopje draaide, behoren de western Rokende Revolvers, detectivefilm The Pink Panther en nachtclubkomedie La Cage Aux Folles. Illustratief voor Bossche smaak? Goed mogelijk. De Teleac-cursus Archeologische schatten in Pompeï zag Joost nooit voorbijkomen.

Tussen het ogensnoep zitten soms zeldzame filmopnames. Van? Opgepakte NSB'ers of mengvoederfabriek Koudijs in de jaren vijftig. Geluidsbestanden zijn eveneens welkom bij het BHIC. Zo heeft Joost pas het archief van de illegale zenders Radio Vrij Den Bosch en Vrouwenradio Den Bosch gekregen. Honderdtachtig cassettes met uitzendingen, uit de dwarse jaren zeventig en tachtig.

De Elmo K110-projector ratelt, de spoel is aan haar einde. Zonwering omhoog, lampen weer aan. Buiten lokt de wereld in 2022. Alhoewel. Doe nog maar een filmpje.

________

Publicatie Brabants dagblad: 4 mei 2022. Dit is deel 2 van een tweeluik. Deel 1 lees je hier: http://www.bosschekroniek.nl/kronieken-columns/2022/04/13/ogentroost-1